Partijprogramma’s staan vol standpunten, maar minstens zo veelzeggend is het woordgebruik. Wie spreekt over “schrappen”, wie over “reguleren”, wie over “vrijheid” of “fatsoen”? Taal verraadt vaak al visies én angsten.
Met een online tool laat Adapt-onderzoeker Ruben Ros zien welke woorden partijen uniek maken. Via Pointwise Mutual Information (PMI) komt naar voren dat de SP vaak spreekt over “klasse”, terwijl de VVD het heeft over “ondernemer”. Bij werkwoorden en bijvoeglijke naamwoorden worden de contrasten nog scherper: het CDA wil “bouwen”, FVD wil “schrappen” en de PVV wil “willen”.
Toch is partijtaal nooit volledig uniek. Veel woorden worden gedeeld, waardoor netwerken ontstaan die partijen met elkaar verbinden. Zo zie je links en rechts duidelijk terug, maar ook verrassende verbanden: D66 en SP delen het woord “mens”, terwijl BBB, CDA en NSC opvallend veel gelijkenis vertonen in hun taalgebruik.
Bekijk zelf de partijtaal op: rubenros.nl/partijtaal